27 — 30.05.2015

Michel François Brussel

Take The Floor

theater — premiere

KVS BOL

Frans → NL | ⧖ 1h

Michel François maakt een theatervoorstelling! De internationaal vermaarde artiest kreeg van het Kunstenfestivaldesarts een niet mis te verstane opdracht: creëer een stuk op maat van de grote theaterzaal van de KVS. In samenwerking met zijn dochter Léone wil Michel François zijn ontdekking van het theater letterlijk en met alle mogelijke middelen ‘in scène zetten’. Met een frisse blik en boordevol energie trekken vader en dochter de theaterzaal in, slaan er alle codes en wetmatigheden aan diggelen en knutselen met de scherven een bijzondere voorstelling in elkaar waarin de rollen van acteurs, toeschouwers, licht en geluid voortdurend omgedraaid worden. Alles is er, maar wordt dan weer verplaatst en ergens anders opnieuw in elkaar gezet. Vergeet alles wat je over theater dacht te weten en bereid je voor op een ontregelende ervaring die je zintuigen in de war brengt en je verwachtingen onder hoogspanning zet.

Take The Floor is een project dat gesteund werd door de Friends in 2015.

read more

Toen Michel François de vraag kreeg een voorstelling uit te werken, besliste de beeldhouwer, videast en fotograaf om zijn dochter Léone, een jonge actrice, bij het project te betrekken en samen met haar een theatervoorstelling te creëren.

Dat vertrekpunt is de motivering van de gebeurtenissen die zich op het podium voordoen en dient te worden ‘ervaren’ eerder dan te worden becommentarieerd.

Aan de oppervlakte is Take The Floor een experimentele voorstelling over – of van – het beeldhouwen. Over het potentieel (of de weerstand) van een beeldhouwwerk in een theatrale context. Over de ontroerende capaciteit van de materie om een beeld te laten geboren worden. Om dat doel te bereiken speelt Michel François met de interactie tussen lichamen, met persoonlijke verhalen, voorwerpen en materie. Het theater zelf wordt materiaal en materie, waaruit evenementen en sculpturale handelingen tot stand komen. Uit een geheel van voorwerpen en installaties die naar het podium worden gehaald of er al aanwezig zijn, borrelt een soort plastische symfonie op, die evolueert binnen een spanningsveld tussen levend en levenloos, controle en improvisatie, orde en chaos, mondelinge vertelling en stomme materie.

Een reeks gebeurtenissen evoceert het verstrijken van de tijd: ijs smelt, materie valt uiteen, water stroomt, gips wordt hard, daglicht gaat over in duisternis, handelingen worden herhaald, een wiel draait…

In de diepte, in het hart van het project, ontspint zich een netwerk van relaties.

Een relatie tussen een beeldend kunstenaar en een actrice, en dus een confrontatie tussen twee disciplines met elk een andere invulling van tijd en ruimte. Wat is het theatrale gehalte van de beeldhouwkunst? Wat is het sculpturale gehalte van het theater? Kan je op een speelveld een ander spel spelen, met andere regels dan die waarvoor het veld is opgevat? Welke synesthesie (vermenging van de zintuigen) ontstaat er wanneer je twee artistieke disciplines mengt?

Een relatie getekend door wederzijds verlangen, onbegrip en nieuwsgierigheid. Het is vooral in een gemeenschappelijk ‘spel’ dat de twee protagonisten de dialoog aangaan. Soms vragen we ons af wie het meest matuur is, de oude man of het jonge meisje.

Een relatie tussen een vader en zijn dochter. Dat biografische element impliceert een overdracht tussen beide, ook al vindt die toevallig en indirect plaats. Elke ‘acteur’ heeft een dubbelganger die op het podium aanwezig is, samen met hem beweegt, de beweging vertraagt, er parallelle, complementaire situaties naast plaatst, of bepaalde gebeurtenissen herneemt.

Take The Floor, de titel van de voorstelling betekent letterlijk ‘het terrein innemen’ maar ook ‘het woord nemen’ of ‘het is aan jou’, zoals bij een estafetteloop. Zelf zegt Michel François, wiens ouders schilder en danseres waren, voor de beeldhouwkunst te hebben gekozen omdat die discipline ‘het midden leek te houden tussen dans en schilderkunst’. Toch startte hij eerst een carrière in de podiumkunsten, om pas daarna de weg in te slaan waarvan hij dacht dat die tot meer vrijheid zou leiden. Léone van haar kant zegt als kind ongewild de materie en het model te zijn geweest van de kunst van haar ouders. De ene keer beïnvloedde zij de werken, de andere keer werd zij erdoor beïnvloed. Door voor het theater te kiezen, besliste Léone om haar eigen vormen te scheppen.

In Take The Floor is het podium de plek waar het netwerk van al die relaties wordt tentoongesteld en gepubliceerd. Het is de dynamische ruimte, de glibberige vloer waarop disciplines en generaties in elkaar overgaan. Een verhaal van gekruiste competenties die zich met elkaar meten op een podium dat een open, spontane werkruimte is geworden.

Theater versus sculptuur. De liberale podiumkunsten versus de volgzame schilder- en beeldhouwkunst. Onder theater verstaan we minimale voorwaarden als ruimte, tijd en publiek. Onder sculptuur verstaan we de minimale voorwaarde van materie in verandering. Vertrekkend van dat gegeven wordt de scène een gemeenschappelijke ruimte, gedeeld door twee disciplines, door twee protagonisten. Dat Michel en Léone François elk hun eigen programma volgen maar tegelijk ook op elkaar inspelen, resulteert in een stroom van beelden. Misschien is het er Michel om te doen het theater als plastisch materiaal te gebruiken. Misschien is het er Léone om te doen het plastisch materiaal als toneelattribuut te gebruiken. Of omgekeerd.

Maar achter de schijn van vreugde en jubelkreten, achter het spel van tovenaarsleerlingen die het podium in een open werkruimte transformeren, schuilt een diepere boodschap over de ijdelheid van alles. De ijdelheid van het theater (een loze, doldraaiende machine), de ijdelheid van de tijd die verstrijkt (de artistieke overdracht tussen vader en dochter), de ijdelheid van de materie die uiteenvalt en verteerd wordt tot er niets meer overblijft, de ijdelheid van de valse schijn die onze waarneming vertroebelt. Doorheen het ludieke rollenspel en de vrolijke gebeurtenissen klinkt doffe ernst door. Gelukkig bieden de fascinerende beelden het nodige tegengewicht.

Door & met

Michel François, Léone François

Performers

Sylvain Courbois, Colline Libon

Dramaturgie

Guillaume Désanges

Technische leiding & licht

Philippe Baste

Geluid

Christophe Rault

Artistieke samenwerking

Ann Veronica Janssens

Rekwisieten

Ravit Bechor

Productieassistent

Vera Andeweg

Technisch assistent

Gaspar Schelck

Presentatie

Kunstenfestivaldesarts, KVS

Productie

Kunstenfestivaldesarts

Coproductie

Fondation d’entreprise Hermès in het kader van het programma New Settings

Een nieuwe versie van dit stuk gaat in november 2015 in première in het Théâtre de la Cité Internationale (Parijs), in het kader van het programma New Settings
 

Met de steun van

Fédération Wallonie-Bruxelles

Voorstelling met de steun van

Xavier Hufkens (Brussel)

website by lvh