07 — 09.05.2022
Satoko Ichihara Tokyo
Madama Chrysanthemum
theater / performance — premiere
Museum voor Japanse Kunst (Musea van het Verre Oosten)
| Japans → NL, FR, EN | ⧖ 1h | €16 / €13 | staand, geen zitplaatsen
In 1904 voltooit Giacomo Puccini Madama Butterfly, een oriëntalistische opera, die het verhaal vertelt van een jonge Japanse vrouw die wordt gekocht en vervolgens in de steek gelaten door een officier van de Amerikaanse marine. In hetzelfde jaar wordt gestart met de bouw van de Japanse Toren in Brussel. De wereldtentoonstelling van Parijs had een blijvende indruk gemaakt op Leopold II, die de opdracht gaf voor de bouw van dit exotische openluchtmuseum in de tuin van Laken. De afgelopen jaren bleek Satoko Ichihara één van de interessantste schrijfsters voor theater. Ze maakte een nieuwe versie van Madama Butterfly vanuit haar perspectief als jonge Japanse vrouw, waarbij ze een libretto creëerde dat komaf maakt met de exotische en infantiliserende kijk op Japan. De inhuldiging van de Japanse Toren vond plaats tijdens een tuinfeest op 7 mei 1905. Op dezelfde plaats, bijna precies 117 jaar later, brengt Satoko Ichihara een performance die op een speelse manier het bestaan van het monument in onze stad in vraag stelt.
Madama Chrysanthemum
Satoko Ichihara is een Japanse regisseuse, toneel- en romanschrijfster. Ze staat bekend om haar gedurfde en genuanceerde verwoording van marginale verhalen, die doorgaans onuitgesproken blijven. Haar vorig werk, Madama Butterfly (2021), was een vernietigende, feministische kritiek op het latente maar nog steeds heersende machtsmechanisme van de westerse blik op hedendaagse Aziatische vrouwen. In het verlengde hiervan, graaft Ichihara dieper in de Japanse taboes en werpt ze een licht op hoe vrouwelijke royals binnen het Japanse keizerlijke systeem mishandeld worden.
Satoko Ichihara: “Voor de nieuwe productie staan er twee acteurs op het scène: Kyoko Takenaka die de eigenares van een hond speelt, en Aurélien Estager die als de hond optreedt. Een centraal thema is de castratie van honden, dat ik op de een of andere manier wil verbinden met de status van Japanse keizerin Masako – vandaar de titel: Madama Crysanthemum. De huidige keizerin was aanvankelijk een succesvolle diplomate, opgeleid aan Harvard en Oxford, maar na haar huwelijk werd haar enige taak het baren van een erfgenaam. Onlangs was haar dochter, prinses Aiko, aanwezig op een coming-of-age-plechtigheid. Dit creëerde een enorme buzz in de media. Op verschillende sociale netwerken werd ze geadoreerd, alsof de prinses een heilig wezen is. Tegelijkertijd spuwden mensen kwetsende opmerkingen over haar uit, zoals ‘ze is lelijk’. Van jongs af aan wordt het Japanse volk bijgebracht dat de keizer het symbool is van Japan, maar toen ik zag hoe alle paparazzi-gekte op het internet de royals beschadigt, begon ik na te denken over de fundamentele bestaansreden van het keizersysteem. In Japan zou het in vraag stellen van de raison d’être van de keizer een schandaal kunnen veroorzaken omwille van de zogenaamde ‘chrysantentaboes’, die meer weg hebben van een vage, collectieve angst dan van een politiek taboe; maar in België kan ik hierover zonder problemen schrijven.”
- Fragment uit een interview dat vertaald werd uit het Japans en geschreven werd door door Kyoko Iwaki, maart 2022.
- Kyoko Iwaki is docente theater en performance aan de universiteit van Antwerpen. Ze is gespecialiseerd in Japans theater met een belangrijke focus in niet-menselijke en post-catastrofe filisofieën. Ze is ook de co-programmatrice van Theater der Weit 2023.
Presentatie: Kunstenfestivaldesarts, Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis
Tekst en regie: Satoko Ichihara | Met: Kyoko Takenaka, Aurélien Estager | Boventitelen en vertalingen: Babel Subtitling
Een opdracht en een productie van Kunstenfestivaldesarts | Met de steun van The Saison Foundation
