10 — 18.05

Justice Kasongo Dibwe Lubumbashi, Taus Makhacheva Dubai

Congo : traces, parcours et souvenirs + Way of an Object

beeldende kunst / tentoonstelling

Le Clignoteur

€5 | Aankomst op een tijdstip naar keuze tussen 16u en 20u

Marionetten zijn autonome personages die bestaan buiten het lichaam dat hen bespeelt, een kwaliteit die hen in staat stelt uit te drukken wat het lichaam niet kan of mag zeggen. Deze tentoonstelling brengt twee artiesten samen die hedendaags poppentheater gebruiken om verhalen te brengen die afwijken van het dominante discours.

Justice Kasongo Dibwe, een in Lubumbashi gevestigde autodidact poppenspeler en pedagoog, presenteert zijn mobiele installatie Congo : traces, parcours et souvenirs. Het is een poppentheater gemaakt van plastic zakken en klei dat de geschiedenis van extractivisme in Congo weergeeft, van koloniale tijden tot vandaag. Alle figuren worden door een enkele hendel gemanipuleerd, die symbool staat voor het alomtegenwoordige machtsmechanisme dat het land in armoede heeft gestort.

Met Way of an Object brengt Taus Makhacheva drie museumstukken uit Dagestan tot leven: een schilderij van de Russische kunstenaar V. M. Vasnetsov, een houten zoutstrooier en een trouwarmband. Ze kregen armen en benen en gaan met elkaar in discussie over hun rol in de geschiedenis van Dagestan onder Russische invloed.

De expo sluit aan bij verschillende andere festivalprojecten waaronder die van Wael Shawky en William Kentridge, en weeft een rode draad van poppenspel als een vorm van alternatieve geschiedenis door het programma.

read more

Congo : traces, parcours et souvenirs toont een miniatuurdorp gebouwd in klei, plastic en ijzerdraad, waarin verschillende plaatsen die het dagelijkse Congolese leven weerspiegelen te zien zijn. In elk van deze ruimtes zijn voorwerpen aanwezig die verband houden met de functies van die ruimtes. De keu- ken is uitgerust met een pot, een mixer en een vijzel; de kerk met trommels en een gitaar; het veld met schoffels, bijlen en machetes; de sporthallen met ballen en fitnessapparatuur; terwijl een tafel, een potlood en een notitieblok in de school zijn geplaatst. De poppen zijn verbonden door een drie me- ter lange as en worden allemaal tegelijkertijd geactiveerd door een systeem van hendels dat is ontworpen om ze de activiteiten te laten uitvoeren die hun respectieve gebieden kenmerken. Justice Kasongo Dibwe noemt zijn filmische ke- ten van poppen “Cinémarionnette” of “CINÉMAR”. Dankzij dit ludieke instrument kan de kunstenaar op een geëngageerde manier thema’s aansnijden die verband houden met de ge- schiedenis van de Democratische Republiek Congo, koloni- satie en extractivisme. De gepresenteerde anekdotes hebben ook een educatief doel- Kasongo Dibwe is overigens leraar – want met deze enscenering hoopt de kunstenaar de toe- schouwers te herinneren aan het belang van de exploitatie van hun talenten en wil hij hen de geschiedenis van het land en de culturen van het Afrikaanse continent bijbrengen. Tot slot is dit miniatuurdorp op een trolley ontworpen om rond te rijden en gebruikt te worden voor reizende voorstellingen.

Makhacheva heeft drie artefacten uitgekozen voor Way of an Object: een schilderij van de Russische schilder V. M. Vasnetsov, een houten zoutvaatje en een bruidsarmband. De artiest, die de museumstukken – die afkomstig zijn uit de Republiek Dagestan – wil bevrijden van hun onmogelijkheid tot functioneren en spreken, schenkt de objecten armen en benen. Hoewel de artefacten lijken te bewegen, kunnen ze niet autonoom denken of spreken. Het blijven poppen die ons herinneren aan de vraag die altijd al het belangrijkst is geweest: “Wie mag spreken?”. Way of an Object kan boven- dien benaderd worden als een pleidooi om actiever op zoek te gaan naar de objecten van lokale musea. Way of an Object is het resultaat van een samenwer- king tussen Taus Makhacheva en het museum voor schone kunsten van Dagestan P S. Gamzatova. Way of an Object ontdekt de geschiedenis van het museum en op algemener niveau het concept van een slapend museum object – een object dat zijn eigen verleden niet meer kan vertellen, dat zijn functie verloren heeft en stil is.

Hamayunvogel
Viktor Vasnetsov (1848–1926), 1898

In de Slavische mythologie is Hamayun een profetische, onsterfelijke vogel met het hoofd van een vrouw. Hama- yun heeft een beduidende spirituele plaats en bevindt zich tussen de levende en dode wereld. Ze weet alles over de schepping van de aarde en hemel, de goden en helden, monsters, vogels en dieren. Ze zingt liederen voor vrouwen en mannen en voorspelt de toekomst van degenen die haar kunnen horen.

Zoutvaatje
Dagestan, 19e eeuw

De huishoudens van de Avaren en het Andi-Tsez volk beschouwen zoutvaatjes – hoewel ze op grote dorpsmark- ten te verkrijgen zijn – als een heilig object. Een zoutvaatje kan tot leven komen in een huis door graveringen op het oppervlak – in dit geval is het een spiraal die boze geesten zou moeten vangen. Dat vangproces kan beschouwd wor- den als een soort van “wedergeboorte”, een “opening vande ogen en de mond” – een transformatie van het object in een huishoudelijke goddelijkheid die actief “deelneemt” aan het leven in dat huishouden.

Armband
Dagestan (stad Kubachi), 19e eeuw

Deze armband die speciaal voor huwelijken gemaakt wordt, staat bekend onder de naam van Kubachi bruidsarmband en wordt veertig dagen na het huwelijk gedragen door de bruid als symbool voor de overgang van jonge vrouw naar een nieuwe status, namelijk die van echtgenote.

10.05

  • 16:00 → 20:00

11.05

  • 16:00 → 20:00

12.05

  • 16:00 → 20:00

13.05

  • 16:00 → 20:00

14.05

  • 16:00 → 20:00

15.05

  • 16:00 → 20:00

16.05

17.05

18.05

→ see also: Open-air cinema

Presentatie: Kunstenfestivaldesarts, Le Clignoteur

Congo : traces, parcours et souvenirs
Concept en creatie: Justice Kasongo Dibwe

Way of an Object
2013, mixed media installation, sound
Concept: Taus Makhacheva | Schilderij: Maria Safronova | Marionetten: Kazbek Alikov, Nurali Yaraliev, Ruslan Zemskov | Stemmen: Elena Chistyakova, Diana Dzhakhbarova, Arslan Murzabekov, Sander de Heer, V. | Poppenschetser: Ekaterina Gavrilova | Poppenspeler: Ekaterina Kasabova | Script: Andrey Koreshkov | Geluidsopname: Nariman Adzhikamalov | Geluidsontwerp: Alexander Khokhlov | Dozenproducent: Make Fabrication Studio | Productie: Malika Alieva, Kamila Banks, Artem Gapurov, Patrick Hough, Iraiganat Kurbanova, Jamilya Valieva | Onderzoek: Alexander Sergeev | Nederlandse dubbing: VSI Amsterdam
Productie met de steun van Garage Museum of Contemporary Art | Met dank aan de artieste en M HKA museum
Bijzondere dank aan Maga Disney, Alexey Maslyaev, Andrey Misiano, P.S. Gamzatova Dagestan Museum of Fine Arts

website by lvh