28 — 30.05.2021

Adeline Rosenstein Brussel

Poison Transmission

theater / radio — premiere

Les Halles de Schaerbeek / Radio Campus / Radio Panik

Frans → NL, EN | ⧖ 50min

Radio was een van de eerste media waarmee men rechtstreeks en over lange afstand kon communiceren; en ook de afgelopen maanden is radio voor velen een belangrijke metgezel gebleken. Voor het festival neemt Adeline Rosenstein in de Hallen van Schaarbeek plaats aan een tafel en maakt ze van het theater een radiozender waar gedurende drie dagen live wordt uitgezonden. Ze deelt met ons een onderzoek naar drie generaties van militante activisten. Afwisselend neemt zij het woord en laat ze opnames van een archief aan stemmen horen. Zo opent ze een dubbele ervaring: enerzijds een theatrale ervaring voor de toeschouwers in de zaal, anderzijds gelijktijdig een radioshow voor de luisteraars thuis. De (radio)stem drijft niet langer los van het lichaam, maar is eraan verbonden en verplaatst zich in verschillende vormen. Rosensteins artistieke praktijk komt voort uit lange periodes van onderzoek, urenlange gesprekken en samenwerkingen. De laatste jaren tourde ze intens door het buitenland met Décris-Ravage (over het Israëlisch-Palestijns conflict) en met Laboratoire Poison (over het thema van verraad in verzetsstrijden). De presentatievorm die ze met dit nieuwe project voor het festival bedacht, resulteert in een unieke beleving voor zowel zender als ontvanger.

Luister nog eens naar de 3 episodes op Radio Panik

read more

Transmission poison is een radio-serie van drie afleveringen gewijd aan drie vrouwen van drie verschillende generaties en die hebben deelgenomen aan de meest progressieve bewegingen van hun tijd, in heel verschillende politieke contexten: de ene is in Kaapverdië geboren, de andere in het ex-Oost-Duitsland en de derde in Frankrijk, uit een Russische vader en een Franse moeder.  
Niets hebben ze gemeen, behalve misschien een strijd die ze op uiteenlopende momenten van hun links-gerichte, culturele leven vol beweging hebben gevoerd. 
tegen de wereld van “De Blanke Man”. 
Ze hadden tot dezelfde familie bannelingen kunnen behoren, tot dit soort vrouwen die werden uitgesloten uit de niet vervulde beloften van 3 bevrijdingen, als dochter van het zelfbeschikkingsrecht, strijdend tegen de macht van de Portugese Koloniën, als dochter van de denazificatie van Europa, strijdend tegen het linkse racisme, en tenslotte als dochter van de val van de muur, strijdend tegen het neoliberalisme, het kolonialisme, het linkse racisme; 
Het zijn vrouwen die niet schrijven, tenminste, nu nog niet.
Ze oordeelden dat het hen niet toekwam hun wedervaren neer te schrijven op het ogenblik van de opname van dit gesprek
Nochtans beschikken ze over nuttige informatie
om de wereld te veranderen
om intieme en toch beslissende metamorfoses teweeg te brengen 
die ze vooronderstellen. 
 
We wilden die strijdende vrouwen uitnodigen
om een klankarchief te compileren
en hun strijd-ervaringen door te geven.
Op een plaats waar ze er een hele dag zouden over praten
Of tijdens een dag van stilte, zonder vragen.
Die drie uitzendingen zijn een opeenvolging van uittreksels uit die opnames. 
 
Amilcar Cabral, Kaapverdische revolutionair en Guinee-Bissauer, werd vermoord door Portugal en het verraad, d.w.z. door enkele agenten van de Portugese politieke politie. Hij verklaarde in een beroemde toespraak: “De burgerij heeft de taak zelfmoord te plegen, als stand, om daarna als werkende klasse weer op te staan”. Deze zin oogstte veel commentaar. Het betreft een zelfmoord die niet tot de dood leidt. Ik doe een poging om het niet als een collectieve zelfmoord te duiden, maar eerder als een individuele daad, een dynamiek van interioriteit via een verschuiving op lexicaal of vestimentair vlak of langs andere, nog meer intieme wegen.
Dank zij de woordkeuze is het mogelijk die historische lagen waar te nemen, bijvoorbeeld de “inwendige burgeroorlog” van de jonge vrouwen die ook een “eigen geweld” voor zich opeisen, om zich volop te bevrijden. 
 
Zich van bepaalde mensen losrukken en van hun woorden- dat is ook geschiedenis schrijven.
En toch, die vrouwen die zoveel breuken en ook transformaties hebben meegemaakt zijn geen heldinnen. Althans vinden ze zelf niet dat hun daden als heroïsch moeten bestempeld worden, helemaal niet.
Wellicht kent u tenminste één jonge vrouw die de deur sluit, het venster opent, springt, valt en wegrent. Het doet haar geen pijn, want ze valt op een deel van zichzelf dat in elk geval wil sterven.
Ze voegt zich bij anderen, om deel uit te maken van de dans van hier tot aan een leven met meer samenhang– en dat is niet zonder geweld.
Hoe kan je anders ontsnappen aan codes en praktijken die in onderwerping werden opgebouwd? 
Hoe mensen achterlaten en ook hun liefdeswoorden, hoe de stukken die hen in hun taal toeroepen, van zichzelf afsnijden? Die stukken, waarvan het verleden nog in leven is, die stukken, dus duwen ze in een zak, die ze door het raam gooien vὁὁr zich en landen erop: hij breekt de val– hij maakt moed mogelijk.
En zak vol stukken ‘zelf’ om weg te werpen. De vuilniszak gevuld met stukken ‘zelf’.
 
Een jonge vrouw bevrijdt zich, verwondt zich, heeft pijn, wellicht. Die zak die vὁὁr haar voeten ligt, dat meegezeuld, vertrappeld verleden, dat niet dood is en dat moed mogelijk maakt wacht er misschien op om met meer waardigheid benoemd te worden.
Maar de woorden die met juistheid de zaken aanduiden, namelijk de waardigheid, komen vaak pas na de overwinning. Ervoor is er teveel onduidelijkheid. De wil om te bewegen gaat de woorden vooraf – en zoals altijd wanneer iets slecht wordt aangeduid is er sprake van geweld.
Na de nederlaag zijn het vaak de verraders die het best schrijven: “We konden niets doen. Niets. We hebben gepoogd zelfmoord te plegen, maar we hadden de kracht niet meer. We schamen ons. We zijn slechts mensen”, om maar enkele uitlatingen te citeren van ex-leden van het Verzet die gefaald hebben, verraden, spijt hebben.
 
Tegen de misleidende vergelijking: “mensheid = lafheid”, tegen de overdracht van het gif moedeloosheid, schenken de verhalen van deze vrouwen ons opnieuw kracht. Transmission poison – transformatie. 

  • Adeline Rosenstein

Voorstelling: Kunstenfestivaldesarts-Les Halles de Schaarbeek

Transmission Poison door Adeline Rosenstein | Realisatie: Adeline Rosenstein, David Stampfli, Hanna El Fakir | Assistente & Voice-over : Marie Devroux | Met: Lilica Boal, Jeanne Maddy, Anna Raisson | Editing, mixing: David Stampfli, Hanna El Fakir | Onderzoek & samenwerking : Jean-Michel Chaumont, Crisanto Barros, Saphia Arezki, Anouschka Trocker | Vertalingen: Zoé Craeye & Diogo Queiroga (Portugees), Muriel Weiss (Duits) | Productie: Maison Ravage | In opdracht van Kunstenfestivaldesarts in coproductie met Les Halles de Schaerbeek | Remerciements: T2G Théâtre de Gennevilliers - Nationaal Dramaturgisch Centrum

 

website by lvh