Haribo Kimchi

Wat betekent de titel van uw nieuwste creatie, Haribo Kimchi?
Met Haribo Kimchi wil ik identiteit en culturele verschillen onderzoeken aan de hand van de geschiedenis van voedsel. Ik wil reflecteren over identiteiten van de diaspora en de manier waarop, in een kapitalistische wereld, voedsel het voorwerp is van projecties en strategieën om een cultureel product te worden. Vandaar de titel die twee uiteenlopende voedingsmiddelen naast elkaar zet en met elkaar confronteert: een beroemd Duits snoepmerk (Haribo) en een traditioneel Koreaans voedingsmiddel (kimchi).

Hoe verhoudt deze voorstelling zich tot de Hamartia Trilogie waar je al zeven jaar aan werkt?
In bepaalde opzichten, zoals het feit dat ik altijd zelf de muziek en video’s voor mijn stukken produceer, zou je Haribo Kimchi als een uitbreiding kunnen zien. Deze voorstelling wordt echter gekenmerkt door een verlangen om mijn artistieke praktijk te vernieuwen en vooral de manier waarop ik mezelf in het werk projecteer. In de Trilogie vormden mijn persoonlijke verhalen het belangrijkste materiaal, terwijl ik hier meer afstand creëer tussen het werk en mezelf. In zekere zin kan je Haribo Kimchi beschouwen als een overgangsproces met als doel om mezelf uit het werk te wissen.

Wie zijn de drie personages die je op het podium vergezellen en wat verbeelden ze?
Seri is een rijstkoker en speelde al mee in Cuckoo (2017) en in The History of Korean Western Theatre (2020). Toad is een origami-robot en speelde mijn kind in die laatste voorstelling. Ook is er een nieuw personage in Haribo Kimchi die een robot-paling voorstelt. Elk personage speelt zijn of haar eigen rol in relatie tot de thema’s die in het stuk aan bod komen, waarbij verschillende verhalen en verschillende contexten worden onderzocht. Ik ben blij en trots dat mijn gezelschap zich op deze manier uitbreidt. Ik heb altijd gewerkt met verschillende niet-menselijke artiesten. Seri is bijvoorbeeld niet zomaar een rekwisiet, maar een robotperformer met een eigen identiteit. Met elk nieuw project introduceer ik een nieuw personage en groeit mijn gezelschap. Eerst zag ik mezelf als een solitaire auteur-performer, maar nadien realiseerde ik me gaandeweg dat ik als een volwaardig theatergezelschap te werk ga, omringd met niet-menselijke acteurs. Hun betrokkenheid hangt af van de thematiek van elk project. Aangezien Haribo Kimchi over voedsel gaat, was het een logische keuze om Seri erbij te betrekken. Mijn fascinatie voor eten gaat zeer ver en Seri belichaamt die interesse. De aanwezigheid van Seri bewijst hoe we, in onze collectieve en individuele geschiedenis, alledaagse voorwerpen en voedsel transformeren tot krachtige symbolen.

Het decor van Haribo Kimchi stelt een pojangmacha voor. Welke rol spelen deze mobiele snackbars in Zuid-Korea?
Je hebt verschillende types; sommige bieden overdag streetfood aan, andere serveren ‘s avonds laat eenvoudige gerechten en drankjes. Sinds het begin van de jaren 2000 zijn veel pojangmacha verdwenen. De overheid heeft ze weggejaagd om hygiënische redenen en met belastingen en heffingen voor het bezetten van de publieke ruimte. De economische impact van Covid-19 vormde ook een van de redenen. Ik vind deze eettentjes zeer bijzonder en uniek. ’s Nachts duiken de pojangmacha op uit het niets en cateren ze voor allerhande mensen, ongeacht hun klasse, generatie of gender. Voor zonsopgang verdwijnen ze weer als geesten. Ze hebben geen vast adres en komen in geen enkele database voor. Het zijn ‘non-plaatsen’, vluchtig als vloeistof en ongrijpbaar, in staat om rond te dwalen zonder bestemming. Toen ik aan Haribo Kimchi werkte, ontdekte ik welke gedaantes ze kunnen aannemen en de verschillende omstandigheden en ruimtes waarin ze kunnen gedijen. Voor de verhalen die ik wilde vertellen, leken ze de meest geschikte setting.

Welke fases doorloop je om je voorstellingen te creëren?
Het proces duurt altijd erg lang, met een jaar onderzoek en een jaar productie. Tijdens de eerste fase verzamel ik informatie, doe ik onderzoek ter plaatse, ontwikkel ik het concept en het thema van het stuk en ook de vorm die de muziek, de video en het decor zal aannemen. Een aantal mensen begeleiden me hierin: een technisch team, een decorontwerper, een dramaturg en de medewerkers die me vergezellen voor het onderzoek ter plaatse. Aan het einde van deze lange periode trekken we naar de repetitieruimte. Gezien het uitgebreide gebruik van digitale technologie en de aanwezigheid van robotperformers, besteden we veel tijd aan het finetunen. Eén minuut voorstelling kost ontelbare uren en stelt ieders geduld op de proef. Mijn team is vertrouwd met deze manier van werken en ik kijk erop toe dat iedereen goed zorgt voor zijn mentale en fysieke gezondheid, al was het maar om fit genoeg te zijn om door te gaan naar het volgende project.

Je hebt het over de ‘diaspora van de Kimchicultuur’: wat bedoel je daarmee?
Er zijn veel meer Koreaanse diaspora’s in de wereld dan je zou denken. Hun culturele contexten en hun leefwereld zijn door de generaties heen enorm veranderd, maar wat ze nooit zullen opgeven is kimchi. Ze kunnen hun taal verliezen, maar niet hun kimchi. Aan de andere kant ondergaat de Koreaanse cultuur en de Koreaanse keuken, die wereldwijd steeds populairder wordt, opnieuw een transformatieproces. Daarom stel ik me de vraag wat ‘authenticiteit’ betekent en wie daarover beslist. Welk publiek heb je in gedachten als je schrijft? Over het algemeen schrijf en creëer ik voor een internationaal publiek, waaronder ook Koreanen, omdat ik geloof dat mijn verhalen en mijn parcours weerklank kunnen vinden bij verschillende culturen. Maar met Haribo Kimchi had ik voor het eerst Koreanen die in het buitenland wonen in gedachten. Dit nieuwe perspectief heeft geleid tot een andere benadering, een die onderzoekt op welke manier de unieke ervaringen en identiteiten van de diaspora verrijken hoe mijn werk begrepen en onthaald wordt, door zowel het Koreaans publiek als de anderen.

• Interview afgenomen in april 2024 door Vincent Théval