Le Public / Het publiek 

We missen het om naar live theater te gaan kijken, we missen het om het publiek te zijn. We praten veel over theater, over de stukken die we zagen, degene die we niet kunnen zien, wat gebeurt er op scène en wat zal er gebeuren? Maar zelfs in normalere tijden komt het publiek nauwelijks aan bod. Wat zijn de verhalen van de mensen die naar een theaterstuk gaan kijken? Hoe hard veranderden hun levens door die theaterervaring? In welke mate werd wat ze zagen door hun geheugen vervormd? 

Zoals we weten, is het kijken naar kijkend publiek soms interessanter en intrigerender dan wat er op scène gebeurt. Het is niet ongewoon dat de herinneringen van het publiek aan theaterstukken veel complexer zijn dan de stukken zelf. 

Le Public / Het publiek is een film over theatertoeschouwers en de stad waarin ze leven. Het gaat ook over een theaterstuk dat we enkel ervaren door de vertelling ervan. Het is, misschien zonder dat het vooropgesteld was, een project over verhalen die onder de oppervlakten van de steden begraven liggen. 

In Le Public / Het publiek is er een publiek dat naar een toneelstuk gaat kijken in een Brussels Theaterhuis. Het publiek gaat zitten vὁὁr de start van het stuk, leest het avondprogramma en praat met elkaar. Het stuk vangt aan maar we zien het niet. Wanneer het toneelstuk is afgelopen, zien we het publiek de Theaterzaal verlaten. We zouden 6 personen volgen, we zouden hun leven zien in de 24 uur na het stuk en op welke manier het stuk hun leven beïnvloedt. Elk verhaal is een kortfilm. Door ze te volgen en door te luisteren naar hun verhaal, slagen we – als echt publiek – erin het toneelstuk, dat het fictief publiek zag, te reconstrueren. 

Le Public / Het Publiek is geen documentaire noch een sociologische studie over het publiek maar een poging om het publiek als een mogelijke, fictieve trigger te onderzoeken. Een publiek zijn betekent getransformeerd worden door fictie. We besloten om een publiek centraal te zetten en zo een fictie te creëren die misschien op haar beurt andere ‘publieken’ bijeenroept en transformeert. 

Wat gebeurt er wanneer een publiek ophoudt louter een toeschouwer te zijn en een hoofdrolspeler wordt? In Brussel in 1830 kwam een publiek samen om een stuk in De Munt te zien en startte een revolutie. Een deel van dat publiek werd vermoord en begraven onder een plein, precies op de plaats waar nu een theater staat. Het huidige publiek verlaat de zaal en wandelt, zonder het te weten, op de graven van het revolutionaire publiek uit het verleden. Bijna 200 jaar later blijft de vraag relevant over wat er met het publiek dat uit de zaal komt gebeurt. De kracht van fictie is onbetwijfelbaar, de kracht van het publiek dat zich in een hoofdrolspeler transformeert is misschien nog onontgonnen terrein. 

In een tijd waar het vaak onmogelijk is geworden een publiek te zijn, de transformerende ervaring van (samen) bij anderen zijn, een live fictie bijwonen, de onvervangbare ervaring van samen op dezelfde plek op hetzelfde moment te zijn en de mogelijkheid om die collectief te transformeren, ontstaat het verzet tegen het verdwijnen en opent die weerstand de deuren naar nieuwe verhalen. 

• Mariano Pensotti / Grupo Marea