Shiraz, 5 maart 2004

Het is ondertussen drie jaar geleden dat ik Dance on Glasses geschreven heb. Drie jaar: ik heb drie maanden geschreven, zes maanden gerepeteerd en vervolgens waren er een honderdtal opvoeringen. En zie, na al die tijd zit ik nu weer aan mijn schrijftafel om iets over het stuk te schrijven, in diezelfde kamer waar de eerste repetitie plaatsgevonden heeft.

Dance on Glasses is het resultaat van mijn theaterambities. De lange stiltes, de nagenoeg onbeweeglijke enscenering en de duisternis waarin het eerste bedrijf plaatsvindt; vanuit onze theatertraditie die nog baadt in het afgeleefde realisme van de 19e eeuw lijkt het allemaal erg vreemd, net zoals de Perzische taal jullie vreemd moet lijken. Ik herinner me nog hoe beangstigend het was vanachter het donkere glas van de lichtcabine de eerste opvoering van Dance on Glasses gade te slaan. De angst deed het bloed in mijn aderen koken en steeg op tot in mijn hersens. Mijn hand beefde toen ik de lichtschakelaar bediende, met hese stem moedigde ik het toneelgezelschap aan: ‘Alles gaat goed, het wordt een succes.’

Voor mij bestaat de aantrekkingskracht van het theater vooral uit die onzekerheid omtrent het eindresultaat. Ik wist niet of we zouden slagen. We zijn het ondertussen gewoon om onze zwakheid en het gebrek aan vertrouwen in wat we doen met een leugentje te maskeren.

Dance on Glasses, dat zijn deels mijn eigen herinneringen. Ik weet nog hoe de personages andere namen droegen; en ook de kamer was anders, er was geen tafel of er werd niet gedanst. Het hele toneelstuk bestond uit niets anders dan stilte en duisternis, de duisternis van iemand die in het donker ligt en de slaap maar niet kan vatten, iemand die niets zegt: hij staart, ontdaan van alle gedachten, in het donker. Een kraan lekt, druppel na druppel. Ik herinner mij nog hoe pijnlijk het was met al die woorden en dialogen geconfronteerd te worden. Zij kleurden enkel de pagina’s zwart: zij bedrogen de stilte.

Was je die namiddag stoned?

Nee, toch niet.

Ben je zeker ?

Ja.

Waarom waren je ogen dan rood aangelopen ?

Ik had gehuild.

Waarom huilde je?

Ik had zere voeten.

Eens ik de stilte gebroken heb, blijft er me nog enkel een gevoel van spijt en mislukking. Ik had in stille woede gerevolteerd, zonder de verlepte en sjofele woorden van anderen te begrijpen, overmeesterd door een nieuw taal, waarmee we aan de wereld van morgen zouden bouwen. Van zodra ik mijn mond opendoe, lijken de nog maar net gedumpte woorden me koud en ontdaan van hun betekenis. Ze lijken op de afgezaagde woorden die mijn ouders gebruikten toen ik nog een kind was. Ik moet ze niet. Mijn eigen woorden bieden me geen enkel perspectief, het zijn geen vrienden. Het enige wat ze doen is dat kleine beetje wat ik bezit bewaren. Ze dienen enkel om een Pepsi cola te bestellen of mijn bladplant welterusten te wensen voor het slapengaan, klaar om een andere nacht in het duister te staren, helemaal leeg, ontdaan van elk sentiment. De kraan is nog steeds lek…

Amir-Reza Koohestani

Shiraz, winter 1382*/2004

*Iraans zonnejaar