22 — 26.05.2007
Anne Teresa De Keersmaeker, Ann Veronica Janssens, / Rosas Brussel
Keeping Still - Part 1
dans — premiere
⧖ 1h10 |
Anne Teresa De Keersmaeker in dialoog met de zintuiglijke en ruimtelijke lichtsculpturen van Ann Veronica Janssens.
KEEPING STILL –Part 1
AVJ: Bij aanvang van het project kenden we mekaar nauwelijks. AnneTeresa nodigde me uit om naar haar voorstelling te komen, en tijdens het kijken viel me vooral het plezier van het dansen op. En het plezier ook van het kijken naar dans. Het was voor mij alsof de dans de drager was van ideeën. Mijn idee was om met het licht dat project mee uit te dragen, om te komen tot een meervoudige alliantie.
ATDK: Ann Veronica's werk is mij voor het eerst opgevallen tijdens een tentoonstelling in le Grand Hornu: 'Représentation d'un Corps Rond'. Ik was meteen geraakt door de manier waarop de ruimte door het licht werd gesculpteerd. De immaterialiteit van het licht die opeens tastbaar wordt, het absolute zonder gestrengheid, van een transparantie en een witheid die simpelweg voor zich spreekt. Later zag ik ook een videowerk van haar waarop een voetbalmatch in de mist speelde. En ook daar hield ik van de manier waarop ze existentiële dingen met zoveel lichtheid in beeld weet te brengen.
AVJ: Tijdens de Biënnale van Venetië presenteerde ik een project met kunstmatige mist, waardoorheen een kinderstem hoorbaar was. Een verzonnen liedje dat 'Vliegen' heette. Die stem die je door de mist heen kon horen was voor mij erg belangrijk. Eigenlijk is de stem net als licht, van eenzelfde zuiverheid, en ze circuleert op een gelijkaardige manier door de ruimte.
ATDK: In al de jaren dat ik als choreografe werk is mijn interesse in licht steeds groter geworden. De laatste jaren zoek ik naar een manier om steeds kaler te werken, om steeds meer decor overboord te gooien, en terug te keren naar de basiselementen van performance. Geen muren meer, of stapels doeken, maar een economie van middelen, waarbij minder meer wordt. Daarin speelt het licht een belangrijke rol. Het valt me ook steeds vaker op dat het materiaal dat je ontwikkelt in grote mate afhankelijk is van de lichtomstandigheden waarin ze ontstaan. Je creëert bijvoorbeeld een voorstelling in een daglichtstudio, en dan komt die ineens in een black box te staan. Dat is een conflicterende situatie die een heel andere schriftuur vergt. Het licht werkt bevrijdend, ontketent een heel eigen energie, en verandert de voorstelling volledig. Het licht krijgt op zo'n moment iets goddelijks.
AVJ: Voor mij is licht niet goddelijk, maar heeft het simpelweg te maken met de vitaliteit van het leven. Het licht is de kortste weg naar het leven.
ATDK: Het licht is de zon, en dus het leven. Op het moment dat je de ramen van de studio opengooit, laat je het leven binnen.
AVJ: Licht is wat je in je draagt. Het is denken, filosofie, poltiek en ook hoop.
ATDK: In het licht zit altijd de notie van het mogelijke verborgen, de open uitnodiging naar wat potentieel aanwezig is.
AVJ: In de beweging is alles in transformatie, ligt er niks vast.
ATDK: Licht is ook beweging, het is vibratie. Maar het is ook de ruimte 'tussenin': tussen mij en Robert, tussen mezelf en de muur. Het is in die zone tussenin dat het potentieel van de beweging zit, en dat potentieel wordt door het licht uitvergroot. Keeping Still gaat uit van die notie: van de beweging die uit onbeweeglijkheid ontstaat, in dialoog met het licht. De voorstelling vertrekt vanuit het moment dat stilstand overgaat in beweging, uit die complementaire polariteit.
* * *
ATDK: Al heel vroeg kwamen we tot de mist als voorstellingselement, en vandaar tot Mahlers 'Das Lied von der Erde', en tot de noties die deze muziek bij mij opriep van de woestijn, van leegte. Deze twee elementen waren eigenlijk al heel gauw bepalend.
AVJ: Er ontstond inderdaad al heel snel een begrip tussen onze beide manieren van werken. Ik zag in het werk van Anne Teresa een soort intelligentie aan het werk, een gratie, die ik nog nooit op die manier in dans had meegemaakt. Het was voor mij heel makkelijk om mij daarin terug te vinden, om te begrijpen hoe die ander in mekaar zit, en om tot een partnership te komen.
ATDK: Naast ons beiden wilden we nog een andere partner. En voor mij moest dat een man zijn. Ik heb aan David Hernandez gevraagd om bewegingsvocabularium voor mij te maken, als een derde samenwerking en aan Rob List om me te begeleiden bij het zoeken naar mijn eigen bewegingstaal. Ik wou ook echt iemand om mee op het podium te staan en uiteindelijk heb ik in Robert Steijn een partner gevonden.
AVJ: De selectie uit al dat materiaal ontstond eigenlijk evident. De eigen taal werd gevoed door de inbreng van al die mensen. Voor mij was het belangrijk om de kwetsbaarheid van dat materiaal zichtbaar te maken.
ATDK: Ik wilde eigenlijk al lang een stuk maken dat recht zou doen aan mijn bezorgdheid om de aarde, en wat er met die aarde gebeurt. Wat er gebeurt met ons ecologisch evenwicht vraagt om onze aandacht. In de voorstellilng lijkt het alsof er twee mensen achterblijven in de woestijn, in de leegte. Misschien zit er ook nog wel een echo in van Bruce Chatwins 'Songlines': het gegeven dat de Aboriginals geloven dat je de aarde tot leven kan zingen. Keeping Still, part 1 maakt een aanzet tot een denken over ecologie. Maar ik weet niet wat het vervolg zal zijn.
Natuurlijk is dit een bijzonder actueel onderwerp, en dat maakt het ook zeer delicaat. Het is een problematiek die zeer dicht bij ons staat. Maar er zijn meer dan genoeg manieren om daar informatie over te verzamelen. Als kunstenaar is dat niet wat ik beoog. Mijn antwoord is incompleet, het alludeert zonder te duiden, het probeert over de onrust te spreken zonder in romantiek te vervallen. Maar ik wil wel die bezorgdheid uitdrukken, dat vind ik heel belangrijk.
(...)
Door Elke Van Campenhout
Regie
Anne Teresa De Keersmaeker & Ann Veronica Janssens
In samenwerking met
Robert Steijn
Dramaturgie
Claire Diez
Presentatie
Rosas & Kunstenfestivaldesarts
Productie
Rosas & De Munt/La Monnaie
Coproductie
Kunstenfestivaldesarts

